პარონიმები ეწოდება ისეთ სიტყვებს, რომლებიც ბგერობრივად (ხან საერთო წარმომავლობის ან მსგავსი წარმოების გამო, ხან შემთხვევით, ზოგჯერ სემანტიკური ელფერითაც) ჰგვანან ერთმანეთს, რაც მიზეზი ხდება მათი აღრევისა (ისინი გაუმართლებლად მონაცვლეობენ როგორც ზეპირ, ისე წერით მეტყველებაში). გთავაზობთ პარონიმებს, რომლებიც, ჩვენი აზრით, საყურადღებო უნდა იყოს საგამომცემლო სახლის ავტორებისათვის. ჩვენ ვიხელმძღვანელეთ არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ 2011 წელს გამოცემული ქართული ენის პარონიმთა ლექსიკონით. მთავარი რედაქტორი - თ. ვაშაკიძე.



 
ცოდვილობს – სცოდავს (იხ)

 
ძალაობს – ძალადობს

ძალაობს: ძალით, ჯიქურ მიდის წინ: „ვინც ძალაობდა – ფქვავდაო“ (ანდაზა); ძალადობს: ვინმეზე ფიზიკურად ან სულიერად ზემოქმედებს; ძალმომრეობს (სცემს; ემუქრება).


 
ძარი – ძარა

ძარი: 1. ურემზე ან მარხილზე დასადგმელი დიდი, მოწნული სათავსი სიმინდის, ყურძნის და სხვ. გადასაზიდად; 2. სიმინდის საწყაო; 3. გოდორივით მოწნული მობრტყო სამწყვდევი ფრინველისა და გოჭის გასასუქებლად; 4. სასიმინდე, ნალია (უპირატესად, მოწნული); ძარა:
1. ურმის ძირითადი ზედა ნაწილი ღერძისა და თვლების გამოკლებით; 2 ავტომანქანის სამგზავრო ან სატვიტთო ნაწილი.


 
ძვალთაშუა – ძვალთაშორისი

ძვალთაშუა (იოგები); ძვალთაშორისი (სიმსივნე).


 
ძვლიანი – ძვლოვანი

ვლიანი: ძვლის (ძვლების) მქონე (ძვლიანი ხორცი / ნაჭერი); ძვლოვანი: სპეც. ძვლებისაგან შედგენილი (ძვლოვანი ქსოვილი).


 
წაამატებს – წაამეტებს

წაამატებს: დაუმატებს; წაამეტებს: გადაამეტებს.


 
წამომდგარი – წარმომდგარი

წამომდგარი: 1. ფეხზე დამდგარი: „სარდიონი მიუახლოვდა წამომდგარ ბიაშვილს“
(დ. კლდ.); შდრ.: ფეხზე წამომდგარი: გადატ. მოღონიერებული, გამლიერებული; 2. მაღალ ადგილზე აშენებული, წამოჭიმული (გორაკზე წამომდგარი სახლი); 3. მოულოდნელად, შეუმჩნევლად ვინმეს წინაშე დამდგარი: „აიხედა მაღლა და დაინახა თავზე წამომდგარი ყელმოღერებული ირემი“ (ვაჟა); წარმომდგარი: რაიმეს შედეგად შექმნილი, წარმოშობილი: „კანონი წარმომდგარია ერთის სახის ჩვეულებისაგან“ (ილია). :


 
წანამძღვარი – წინამძღვარი

წანამძღვარი: 1. რაიმეს წინასწარი პირობა (წინა პირობა); 2. ფილოს. დასკვნის შემადგენელი წაწილი – საფუძველი დასკვნისათვის; წინამძღვარი: 1. მონასტრის უფროსი; იღუმენი; ქრის­ტიანული ეკლესიის უფროსი მღვდელი; 2. ძვ. წინამძღოლი, ჭკუის დამრიგებელი: „სულო ბოროტო, ვინ მოგიხმო ჩემად წინამძღვრად?!“ (ნ. ბარათ.).


 
წარდგენა – წარდგინება – წარდგომა

წარდგენა: 1. მიტანა რაიმე წერილობითი საბუთისა (დოკუმენტების წარდგენა); 2. გაცნობა: მეგობრის / ამხანაგის წარდგენა (მშობლებთან, მასწავლებლებთან); 3. შუამდგომლობა ვინმეს დაჯილდოების, დაწინაურების თაობაზე (ჩინზე წარდგენა დაუპირეს); წარდგინება: შუამდგომლობის შემცველი ოფიციალური დოკუმენტი; წარდგომა: ვინმეს წინაშე გამოცხადება: „მეც მეღირსა ბედნიერება, წარვდგომოდი ბიზანტიის კეისარს. ეს წარდგომა დიდის ზეიმით იყო მორთული“ (შ. დად.).


 
წარუშლელი – წაუშლელი

წარუშლელი (შთაბეჭდილება); წაუშლელი (დაფა).


 
წასაყვანი – წასაყოლი

წასაყვანი: ვინც უნდა წაიყვანონ: „ეს ბრუციანი არსად არ არის წასაყვანი, მუდამ ჩხუბის თავია“ (ა. ცაგარ.); წასაყოლი: ვინც (რაც) უნდა წააყოლონ (ან წაჰყვეს) ვინმეს ან რამეს; გასაყოლი: „ადა­მიან­მა ორი სახელი უნდა იქონიოს: ერთი აქ დასარჩენი, მეორე – თან წასაყოლი“ (ილია).


 
წაწყდომა – წაწყმედა

წაწყდომა: დაჯახება; მოულოდნელი შეხვედრა, შეჩეხება, გადაყრა (ნადირის / ხიფათის... წაწყდომა); წაწყმედა: დაღუპვა, მოსპობა; შდრ.: სულის წაწყმედა.


 
წელის – წლის

წელის (ტკივილი); წლის (ბოლოს).


 
წერია – სწერია

წერია (წიგნში); სწერია (ჯვარი სწერია ბავშვს).


 
წერითი – წერილობითი

წერითი: რაც წერით უნდა შესრულდეს (წერითი სამუშაო / გამოცდა / ტესტირება...); წერი­ლობითი: დოკუმენტი, რომელიც დაწერილი ან დაბეჭდილი სახით არის წარმოდგენილი (წერილობითი თანხმობა / საბუთი); შდრ.: წერილობითი ძეგლები (წარწერები, ხელნაწერები).


 
წვავს – სწვავს

წვავს (კაცი მწვადს); სწვავს (კვამლი ბავშვს თვალებს).


 
წვევამდელი – ახალწვეული (იხ.)

 
წინააღმდეგ – წინაშე

წინააღმდეგ: ვინმეს საპირისპიროდ (მოქმედება): „გიორგის შეეძლო, ჭიაბერისა და კოლონ­კელიძის წინააღმდეგ ჯარები წარეგზავნა“ (კ. გამს.); წინაშე: 1. პირისპირ, პირდაპირ: „ერთიღა ახლავს ავთანდილ, უზის წინაშე სკამითა“ (რუსთაველი); ვინმეს (რაიმეს) წინ მყოფი: დამნაშავე წარდგა სასამართლოს წინაშე; 2. მიმართ: „უჩინარი სიკეთე ჩიტისა იმოდენაა, რომ ყელამდის ვალში ვართ ამ პატარა ჩიორას წინაშე“ (ი. გოგებ.); შდრ.: ღვთის წინაშე.


 
წინამძღვარი – წინამძღოლი

ეს სიტყვები ერთ შემთხვევაში სინონიმებია და ნიშნავს: ვინც წინ უძღვის ვინმეს, გზას აჩვენებს, მაგრამ მათ განსხვავებული მნიშვნელობებიც აქვთ – წინამძღვარი: მონასტრის უფრო­სი; იღუმენი; ქრისტიანული ეკლესიის უფროსი მღვდელი; წინამძღოლი: მეთაური.


 
წინდაწინ – წინ-წინ

წინდაწინ (იცოდა); წინ-წინ (გარბოდა).