პარონიმები ეწოდება ისეთ სიტყვებს, რომლებიც ბგერობრივად (ხან საერთო წარმომავლობის ან მსგავსი წარმოების გამო, ხან შემთხვევით, ზოგჯერ სემანტიკური ელფერითაც) ჰგვანან ერთმანეთს, რაც მიზეზი ხდება მათი აღრევისა (ისინი გაუმართლებლად მონაცვლეობენ როგორც ზეპირ, ისე წერით მეტყველებაში). გთავაზობთ პარონიმებს, რომლებიც, ჩვენი აზრით, საყურადღებო უნდა იყოს საგამომცემლო სახლის ავტორებისათვის. ჩვენ ვიხელმძღვანელეთ არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ 2011 წელს გამოცემული ქართული ენის პარონიმთა ლექსიკონით. მთავარი რედაქტორი - თ. ვაშაკიძე.



 
მოსარჩელე – მოსარჩლე

მოსარჩელე: ვინც სარჩელს აღძრავს სასამართლოში (საპირისპ. მოპასუხე); მოსარჩლე: ვინც ესარჩლება ვინმეს; ქომაგი, მფარველი.


 
მოსაშუშავი, მოსაშუში – მოსაშუშებელი

მოსაშუშავი, მოსაშუში (ხახვი); მოსაშუშებელი (ჭრილობა).


 
მოსწავლე – მოწაფე

ეს სიტყვები ერთ შემთხვევაში სინონიმებია და ნიშნავს – ვინც სწავლობს, მაგრამ მოწაფეს სხვა მნიშვნელობაც აქვს: ვინმეს მოძღვრებისა თუ პრაქტიკული საქმიანობის მიმდევარი. გამგრძელებელი (ქრისტეს მოწაფეები).


 
მოუთმენლად – სულმოუთქმელად

მოუთმენლად: ისე, რომ ვერ ითმენს: „მოხუცი მოუთმენლად მივარდა აბგას“ (ნ. ლორთქ.); სულმოუთქმელად: ისე, რომ სული არ მოუთქვამს; შეუსვენებლად, ძლიერ სწრაფად: „ბიჭმა ერთი ჩაფი ღვინო სულმოუთქმელად დაცალა“ (ნ. ლორთქ.).


 
მოშუშული – მოშუშებული

მოშუშული (ხახვი / ხორცი...); მოშუშებული (ჭრილობა / წყლული).


 
მოცურავე – მცურავი

ეს სიტყვები ერთ შემთხვევაში სინონიმებია და ნიშნავს – ვინც ან რაც ცურავს (მოცურავე. მცურავი ბავშვი / ბატები...), მაგრამ მათ განსხვავებული მნიშვნელობებიც აქვთ – მოცურავე: ცურვის მცოდნე, ოსტატი (მოცურავეებმა წარმატებას მიაღწიეს); მცურავი: წყლის ზედაპირზე მოტივტივე (მცურავი ნაფოტი); შდრ.: მცურავი: გველი.


 
მოწამე – მოწმე

მოწამე: ვინც ეწამება, მარტვილობს; მოწმე: ვინც დაესწრო ან შეესწრო შემთხვევას; მნახველი.


 
მოწყვეტს – მოსწყვეტს

მოწყვეტს (ყვავილს); მოსწყვეტს (მზერას ქალს).


 
მოხვედრა – მოხვედრება

ეს სიტყვები ერთ შემთხვევაში სინონიმებია (მოხვედრა, მოხვედრება მიზანში / ნიშანში...), მაგრამ მოხვედრას სხვა მნიშვნელობაც აქვს (უნივერსიტეტში მოხვედრა; ჯარში / კომპანიაში... მოხვედრა).


 
მჟავა – მჟავე

მჟავა (აზოტისა / გოგირდისა...); მჟავე (გემო); შდრ.: კიტრის / კომბოსტოს... მჟავე.


 
მრავალწერტილი – მრავალი წერტილი

მრავალწერტილი: პუნქტ. მრავალწერტილი (...) გამოიყენება გაწყვეტილი სიტყვის ან დაუმთავრებელი ფრაზისა თუ წინადადების ბოლოს, მათ შორის ციტატის არასრულად მოყვანისას; მრავალი წერტილი (ნინომ თეთრ წინსაფარზე მელნის მრავალი წერტილი შეამჩნია).


 
მრუდე – მრუდი

მრუდე: ის, რაც გამრუდებულია, არასწორი მრუდე ხაზი); მრუდი (ტემპერატურის მრუდი).


 
მუმია – მუმიო (// მუმიე)

მუმია: 1. ხრწნისაგან დაცული ადამიანის გვამი ან ცხოველის ლეში; 2. გადატ. მეტისმეტად გამხდარი ადამიანი; 3. გადატ. უსიცოგხლო, მოდუნებული ადამიანი: „მირიანი იჯდა მუმიასავით“ (რ. გვეტ.); მუმიო (//მუმიე): ბიოლოგიური წარმოშობის პროდუქტი (გამოიყენება სამკურნალოდ).


 
მუშტი – მუშტა

მუშტი: მოკუმშული ხელის მტევანი; მჯიღი: „კაი იმას, ვისაც ჩალხოს მოქნეული მუშტი მოხვდებოდა“ (ვაჟა); მუშტა: 1. ხარაზების იარაღი ლანჩის დასატკეპნად: „სარტყელში გამაგ­რებული ჰქონდათ ხარაზებს მუშტა“ (ი. გრიშ.); 2. სპეც. სხვადასხვა შვერილი (მუშტის მსგავსი), რომელიც ბიძგებით ამოძრავებს მანქანის მექანoზმს.


 
მცდელობა – ცდა

მცდელობა: მოსინჯვა; ცდა რაიმე მოქმედების შესასრულებლად (ხშირად – წარუმატებელი); ცდა: 1. მოქ­მედება რაიმეს შესასრულებლად (რისი განხორციელებაც საეჭვოა): „ცდა ბედის მონახევრეა“; 2. მოვლენის გამოკვლევა ხელოვნურ პირობებში; ექსპერიმენტი (ცდის დაყენება / ჩატარება); 3. ლოდინი (ცდა არ ღირს, წავიდეთ).


 
მცნება – ცნება

მცნება: დიდაქტიკური აზრის (ზნეობრივი ხასიათის გამონათქვამების) შემცველი წინადადება: მაგ., ათი მცნება; „მოჰყევ დავითის მცნებასა“ (დ. გურამ.).; ცნება: ერთი სიტყვის მნიშვნელობა (მაგ., სამშობ­ლოს ცნება).


 
მჭამელი – მჭამელა

მჭამელი: 1. ვინც ან რაც ჭამს; 2. ვინც კარგი, მადიანი ჭამა იცის, ჭამის მოყვარული; მჭამელა: კანის, ტყავის, ძვლის დამაზიანებელი ავადმყოფობა.


 
ნააბანოები – ნააბანოევი

ნააბანოები: ვინც იბანავა; აბანოში ნამყოფი (ნააბანოები ბავშვი...); ნააბანოევი: ადგილი, სადაც ადრე აბანო იყო.


 
ნავარჯიშები – ნავარჯიშევს

ნავარჯიშები: ვინც ან რაც ავარჯიშეს; ვინც ივარჯიშა; ნავარჯიშევს [და არა ნავარჯიშებს): ვარჯიშის შემდეგ.


 
ნაზამთრი, ნაზამთრალი, ნაზამთრები – ნაზამთრევს

ნაზამთრი, ნაზამთრალი, ნაზამთრები: ვინც ან რამაც ზამთარი გამოიარა, ზამთარგამოვლილი; ნაზამთრევს [და არა ნაზამთრებს): ზამთრის შემდეგ.