პარონიმები ეწოდება ისეთ სიტყვებს, რომლებიც ბგერობრივად (ხან საერთო წარმომავლობის ან მსგავსი წარმოების გამო, ხან შემთხვევით, ზოგჯერ სემანტიკური ელფერითაც) ჰგვანან ერთმანეთს, რაც მიზეზი ხდება მათი აღრევისა (ისინი გაუმართლებლად მონაცვლეობენ როგორც ზეპირ, ისე წერით მეტყველებაში). გთავაზობთ პარონიმებს, რომლებიც, ჩვენი აზრით, საყურადღებო უნდა იყოს საგამომცემლო სახლის ავტორებისათვის. ჩვენ ვიხელმძღვანელეთ არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ 2011 წელს გამოცემული ქართული ენის პარონიმთა ლექსიკონით. მთავარი რედაქტორი - თ. ვაშაკიძე.



 
რაოდენობითი – რაოდენობრივი

რაოდენობითი (გრამატ. რიცხვითი სახელები); რაოდენობრი (მაჩვენებლები / ზრდა).


 
რეალური – რეალისტური

რეალური: 1. ნამდვილად არსებული, ჭეშმარიტი (რეალური მდგომარეობა); 2. რისი განხორ­ციელებაც შესაძლებელია (რეალური მოთხოვნა); რეალისტური: რეალიზმისათვის (რეალის­ტური მიმართულე­ბისათვის) დამახასიათებელი (მწერლის რეალისტური ხედვა).


 
რეგრესი – რეგრესია

რეგრესი: უკუსვლა, დაქვეითება; რეგრეია: ზღვის უკან დახევა.


 
რედაქციული – სარედაქციო

რედაქციული (ტექსტში რედაქციული ცვლილებების შეტანა); სარედაქციო (კოლეგია / სტატია...).


 
რვატომეული – რვატომიანი

რვატომეული (განმარტებითი ლექსიკონისა); რვატომიანი (ნაშრომი).


 
რითმა – რიტმი

რითმა: ბგერათა ერთი და იმავე ან მსგავსი კომპლექსების კანონზომიერი გამეორება გარკ­ვეულ რიტმულ მონაკვეთში (ძირითადად სტრიქონების ბოლოს: ლექსის რითმა); რიტმი: თანაბარზომიერი, პერიოდული მონაცვლეობა რაიმე ელემენტებისა (მოძრაობის, ბგერების...): რიტმის გრძნობა.


 
რითმული – რიტმული

რითმული (ლექსის რითმული ხიბლი); რიტმული (ცეკვა „მთიულურის“ რიტმული თავისებურება).


 
რიტორული – რიტორიკული

რიტორული: მჭევრმეტყველისათვის დამახასიათებელი (რიტორული ნიჭი); რიტორიკული: მჭევრმეტყველების თეორიისთვის დამახასიათებელი (რიტორიკული კითხვა).


 
რიცხვი – ციფრი

რიცხვი: 1. ერთზე მეტი ციფრისაგან შედგენილი რაოდენობის გამომხატველი ცნება (წილადი / ლუწი / კენტი რიცხვი); 2. რაოდენობა: „მაყურებელთა რიცხვი უთვალავი იყო“ (ილია); 3. რაი­მეს ერთობლიობა, რიგი, ჯგუფი: „სტუდენტების რიცხვში მეც ვიყავი“ (აკაკი); 4. რიგის მიხედვით ესა თუ ის დღე (დღეს რა რიცხვია?); 5. გრამატ. მორფოლოგიური კატეგორია (მხო­ლო­ბი­თი/მრავლობითი რიცხვი); ციფრი: 1. რიცხვის გრაფიკული ნიშანი (არაბული/რომაული ციფრები); 2. რაოდენობის გამომხატველი ცნება ნულიდან ათამდე.


 
რიცხვული – რიცხული

რიცხვული (სიდიდე / თანაშეფარდება); რიცხული (თანხა).


 
როგორიც – როგორც

როგორიც (ისეთი, როგორიც): იყიდა სწორედ ისეთი კომპიუტერი, როგორიც უნდოდა; როგორც (ისე, როგორც): „ყველას ნება აქვს – როგორც სურს, ისე შეიქციოს თავი“ (ილია).


 
რტო – შტო

ეს სიტყვები ერთ შემთხვევაში სინონიმებია და ნიშნავს – ხის ან ბუჩქის გამონაზარდი (შეისხა რტო; ბუჩქის შტო), მაგრამ შტოს სხვა მნიშვნელობაც აქვს: მდინარის, ქედის, რკინიგზის... განაყოფი სხვადასხვა მხარეს; განშტოება (მთის / მდინარის... შტო); შდრ.: გვარის შტო.


 
რქიანი, რქოსანი – რქოვანი

რქიანი, რქოსანი: პირუტყვი; რქოვანი (წამონაზარდი); შდრ.: თვალის რქოვანი გარსი.


 
სააქციო – სააქციზო

სააქციო: აქციებისთვის განკუთვნილი, აქციებთან დაკავშირებული, აქციებზე დამყარებული (სააქციო საზოგადოება); სააქციზო: აქციზისათვის განკუთვნილი, აქციზით განსაზღვრული (სააქციზო პატენტი / უწყება...).


 
საბალახე – საბალახო

საბალახე (გადასახადი); საბალახო (ადგილი).


 
საბრალდებო – საბრალდებულო

საბრალდებო: სამართ. ბრალდების შემცველი. განმსაზღვრელი (საბრალდებო დასკვნა); შდრ.: საბრალდებულო: ბრალდებულისათვ განკუთვნილი (საბრალდებულო საკანი).


 
საგადამხდელო – საგადასახადო

საგადამხდელო: გადამხდელისთვის განკუთვნილი (საგადამხდელო ბალანსი); საგადა­სახადო: გადასახადთან დაკავშირებული (საგადასახადო სამსახური).


 
საექსპერტო – საექსპორტო

საექსპერტო: ექსპერტთან დაკავშირებული (საექსპერტო კომისია / დასკვნა); შდრ.: საექსპორტო: ექსპორტისათვის განკუთვნილი (საექსპორტო საქონელი).


 
სავსებით – სრულიად

სავსებით (გასაგები / დამაჯერებელი...); სრულიად (გაუგეგარი / დაუჯერებელი...).


 
სათითე, სათითური – სათითურა

სათითე, სათითური: თითზე ჩამოსაცმელი კერვის დროს; გადატ. რამდენიც ერთ სათითეში ჩადის (ერთი სათითე თესლი); ათითურა: ბოტან. მრავალწლოვანი ბალახი მარცვლოვანთა ოჯახისა.