პარონიმები ეწოდება ისეთ სიტყვებს, რომლებიც ბგერობრივად (ხან საერთო წარმომავლობის ან მსგავსი წარმოების გამო, ხან შემთხვევით, ზოგჯერ სემანტიკური ელფერითაც) ჰგვანან ერთმანეთს, რაც მიზეზი ხდება მათი აღრევისა (ისინი გაუმართლებლად მონაცვლეობენ როგორც ზეპირ, ისე წერით მეტყველებაში). გთავაზობთ პარონიმებს, რომლებიც, ჩვენი აზრით, საყურადღებო უნდა იყოს საგამომცემლო სახლის ავტორებისათვის. ჩვენ ვიხელმძღვანელეთ არნოლდ ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის მიერ 2011 წელს გამოცემული ქართული ენის პარონიმთა ლექსიკონით. მთავარი რედაქტორი - თ. ვაშაკიძე.



 
სოლიდური – სოლიდარული

სოლიდური: 1. მაგარი, მტკიცე; საიმედო, საფუძვლიანი (სოლიდური ნაგებობა / ნაშრომი...); 2. დინჯი, სერიოზული; ხანში შესული, შუახნისა (სოლიდური კაცი); 3. მნიშვნელოვანი, დიდი (სოლიდური თანხა); სოლიდარული: 1. ვინმეს შეხედულების, მოქმედების მიმართ თანაგრძნობით გამსჭვალული; ვინმესთან ერთსულოვანი, შეთანხმებული; 2. სამართ. საერთო პასუხისმგებლობის პრინციპზე დამყარებული.


 
სონატა – სონეტი

სონატა: მუს. ერთი ან ორი საკრავისათვის დაწერილი მუსიკალური ნაწარმოები (ჰაიდნის / მოცარტის / ბეთჰოვენის... სონატა); სონეტი: ლიტ. თოთხმეტსტრიქონიანი ლექსი რითმების თავისებური განლაგებით (შექსპირის სონეტები).


 
სრულად – სრულიად

სრულად (ყველაფერი სრულად ჩაიბარა / დაწერა...); სრულიად (სრულიად გაუგებარი; სრულიად არ ეშინია).


 
სრულყოფა – სრულყოფილება

სრულყოფა: 1. რაიმეს უნაკლოდ, უზადოდ ქცევა; დახვეწა, გაუმჯობესება, განვითარება (შემდგომი სრულყოფა); 2. დამთავრება, დასრულება, ამოწურვა (საქმის სრულყოფა); სრულყოფილება: სრულყოფილის თვისება (სრულყოფილი – საუკეთესო).


 
სტიუარდი – სტიუარდესა

სტიუარდი: ოფიციანტი სამგზავრო გემზე ან თვითმფრინავში; სტიუარდესა: სტიუარდი ქალი.


 
სწყენს – სწყინს

სწყენს (ბავშვს საჭმელი); სწყინს (სტუდენტს კრიტიკა).


 
ტაქტი – ტაქტიკა

ტაქტი: 1. მუსიკალური მეტრული ერთეული; 2. რაიმე ერთგვაროვანი მოძრაობის ყოველი ნაწილი; დრო თანაბარ დარტყმებს შორის; 3. გადატ. თავის დაჭერის უნარი, ზომიერების გრძნობა, თავდაჭერილობა; ტაქტიკა: 1. სამხ.ბრძოლის მომზადების (წარმოების) თეორია და პრაქტიკა; 2. გადატ. საზოგადოებრივი, პოლიტიკური ბრძოლის ხერხებისა და საშუალებების ერთობლიობა.


 
ტიპი – ტიპაჟი

ტიპი: 1. რაიმეს ნიმუში, სახე (ახალი ტიპის არმია...); 2. ლიტ. პირის განზოგადებული სახე (ვაჭრის... ტიპი); 3. საუბ. თავისებური ხასიათის ან გარეგნობის ადამიანი (უცნაური ტიპი); 4. ბიოლ. მცენარეთა და ცხოველთა დაჯგუფების ერთეული (ძუძუმწოვართა... ტიპი); ტიპაჟი: ტიპისთვის დამახასიათებელ თვისებათა მქონე პირი (კარგი ტიპაჟია).


 
ტოლფარდი – ტოლფერდა

ტოლფარდი: 1. შესაფერი, რაიმეს მიმართ თანასწორი (ერთმანეთის ტოლფარდები); 2. სპეც. პროპორციული; ტოლფერდა: სპეც. ტოლი ფერდების მქონე (ტოლფერდა სამკუთხედი / ტრაპეცია).


 
ტორმი – შტურმი

შტორმი: ქარიშხალი (ზღვაზე); შტურმი: გადამწყვეტი იერიში მოწინააღმდეგის გამაგრე­ბული ადგილის ასაღეგად.


 
ტრავმული, ტრავმატული – ტრავმირებული

ტრავმული, ტრავმატული: ტრავმით გამოწვეული (ტრავმა – მედიც. ორგანიზმის ქსოვილების დაზიანება, რომელიც გამოწვეულია გარეგანი ზემოქმედებით: დაჭრით. დაჟეჟვით, დაწვით...); ტრავმირებული: ვინც, რამაც ტრავმა განიცადა.


 
უასაქმო – უსაქმური

ეს სიტყვები ერთ შემთხვევაში სინონიმებია და ნიშნავს – ვინც არ საქმიანობს, ვინც დროს უქმად ატარებს; უქნარა: „უსაქმო კაცისათვის მუდამ უქმეაო“ (ანდაზა); უსაქმური ქალები მთელ დღეს ჭორაობაში ატარებენ, მაგრამ უსაქმოს განსხვავებული მნიშვნელობაც აქვს: ვინც უსაქმოდ დარჩენილა; დაუსაქმებელი: გიორგიმ სამსახური დაკარგა და უსაქმოდ დარჩა, რის გამოც ძალიან განიცდიდა.


 
უახლესი – უახლოესი

უახლესი: ყველაზე ახალი (უახლესი ტექნიკა / აღმოჩენა / გამოცემა); უახლოესი: ყველაზე ახლოს მყოფი, ახლობელი; ახლოს მდებარე (უახლოესი მეგობარი / წარსული / სუპერმარკეტი).


 
უბანავია – უბანავებია

უბანავია (იბანავებს; იბანავა): უბანავია (თვითონ); უბანავებია (აბანავებს; აბანავა): უბანავებია (ბავშვი).


 
უბრალოება – უბრალოება

უბრალოება: ბრალის. დანაშაულის უქონლობა; სიმართლე (ადამიანის უბრალობა); უბრალოება: სისადავე; უბრალოს თვისება (უბრალოება ყველას ამშვენებს).


 
უგონო – უგუნური

უგონო: გულწასული (კაცი უგონოდ ეგდო; უგუნური: უჭკუო (უგუნური გადაწყვეტილება / ლაპარაკი / ქცევა...).


 
უდაბლესი – უმდაბლესი

უდაბლესი: ძალიან დაბალი (უდაბლესი კაცი / ხე...); უმდაბლესი: განვითარების მიხედვით უმარტივესი; პრიმიტიული (უმდაბლესი ტიპები მცენარეებისა / ცხოველებისა); შდრ.: უდაბლესი სალამი, მაგრამ უმდაბლესიული.


 
უვარჯიშია – უვარჯიშებია

უვარჯიშია (ივარჯიშებს; ივარჯიშა): უვარჯიშია (თვითონ); უვარჯიშებია (ავარჯიშებს; ავარჯიშა): უვარჯიშებია (ბავშვი).


 
უთამაშია – უთამაშებია

უთამაშია (ითამაშებს; ითამაშა): უთამაშია (თვითონ); უთამაშებია (ათამაშებს; ათამაშა): უთამაშებია (ბავშვი).


 
უთვალო – უთვლო

უთვალო (კაცი); უთვლო (ბეჭედი).